KÖKLERİMİZİN ISPATI ŞİVEMİZDİR

   Deliorman ve Dobruca Türklerinin kökeni, Celali Ayaklanmaları'ndan sonra gerçekleşen büyük Türkmen sürgününe dayanır. 16.yy'ın başından itibaren Celali ayaklanmasının çıktığı Tokat, Yozgat, Sivas, Kırşehir, Maraş, Adana, Toros dağlarındaki Türkmenlerden ve Mersin, Karaman civarından, Deliorman ve Dobruca'ya yoğun bir Türkmen göçü (sürgün-iskan) olmuştur. Fakat bu Türkmenler, Deliorman'a geldiklerinde Sarı Saltuk'la birlikte gelen Türklerle ve Kıpçak-Peçenek halkla karşılaşmışlar ve onlarla karışmışlardır.

   Deliorman ve Dobruca'da günümüzde kullanılan Türkçe, özellikle bu Orta Anadolu Türkmen ağızları ve Kıpçak şivesinin izlerini taşıyan bir ağızdır. İşte bazı örnekler;

Şimdiki zaman çekimlerine örnekler (Deliorman ve Dobruca'daki farklı kullanımlar):

- 1.tekil: Geliyerim, Geleerim, Geleerin, Geleem, Geliim, Geloorum, Geliyörüm.

- 2.tekil: Geliyersin, Geleersin,Geleesin, Geliisin, Geloosun, Geliyörsün.

- 3.tekil: Geliyeri, Geleeri, Gelee, Geliyi, Gelooru, Geliyörü.

- 1.çoğul: Geliyeriz, Geleeriz, Geleez, Geliiz, Gelooruz, Geliyörüz.

- 2.çoğu: Geliyersiniz, Geleersiniz,Geleesiniz, Geliisiniz, Geloorsun,Geliyörsün.

- 3.çoğul: Geliyerlee, Geleerlee, Geleele,Geliilee, Geloolar, Geliyörlar...

   Kelime sonlarındaki "r" ünsüzü düşme temayülü gösterir, fakat örneklerde verilen son iki çekim, Razgrad -Torlak yöresi ağzının çekimidir, buralarda "r" düşmez. Şimdiki zaman ekinde, yuvarlak ünlü barındıran örnekler Razgrad -Torlak kazası ağzının özellikleridir. Bu yöre Türklerinin menşei günümüz Tokat, Amasya illerinin tümü ile Sivas ilinin merkez ilçesi ve Tokat'a sınır ilçelerinden iskan edilen Türkmen halktır, ağırlıklı olarak Çepni boyundan gelirler. Diğer örnekler ise Razgrad (Torlak ilçesi hariç), Şumnu, Silistre, Rusçuk, H.Pazarcık ve Eskicuma illeri Türklerinin ağızlarıdır. Bu Türkler, ağırlıklı olarak Avşar boyundan gelmektedirler. Menşeleri, günümüzün Maraş, Adana, Antep, Halep, Malatya ve Sivas'ın güney ilçeleri, Mersin, Niğde ve Kırşehir illerinden iskan edilen Türkmenlerdir.

   Güney Bulgaristan'da, Orta ve Güney Anadolu şivesi hakimdir. Konya, Kayseri, ve Sivas gibi illerle ortak ağza sahip olan Güney Bulgaristan, çeşitli nedenlerle iskan ettirilen Avşar, Cerit ve Tecirli gibi Orta ve Güney Anadolu Türkmen aşiretlerinin yerleştiği bir bölgedir. Özellike Avşar Türkmenleri Kahramanmaraş, Adana, Kayseri, Sivas, Karaman, Konya, Aksaray vb illerden gelerek çoğunlukla Güney Bulgaristan'a yerleşmiştir.

Güney Bulgaristan, Kırcaali Ağzı örnekleri;

- "K" harfi "g" olarak telaffuz edilir. Konya - Gonya, Karaman - Garaman,Kırcaali - Gırcalı.

- "Y" ve "e" harfi bir araya geldiğinde "e" "i" olur. Yemek - Yimek.

- "yor" eki kısaca "yon" olarak telaffuz edilir. N'ediyorsun? - Nediyon? Ne yapıyorsun? - Napiyon?

- Bazı sessiz harflerden önce "i" harfi getirilir. Ramazan-Iramazan. Limon-İlimon.